Chuyển đến nội dung chính

Tại sao tuyến tụy không tiết insulin lại gây ra bệnh đái tháo đường (tiểu đường)?

a. Tại sao tuyến tụy không tiết insulin lại gây ra bệnh đái tháo đường (tiểu đường)? b. Những người bị bệnh đái tháo đường có pH máu thấp hơn hay cao hơn người bình thường? Giải thích. a. Thiếu insulin, glucose không vào được tế bào, glucose không được chuyền hóa thành glicogen dư trữ ở gan, dẫn đến nồng độ glucose trong máu cao thường xuyên và các tế bào thiếu glucose dẫn đến bệnh đái tháo đường. b. Khi bị bệnh đái tháo đường glucose vào tế bào ít. Do nguồn cơ chất cung cấp năng lượng chủ yếu là glucose không đáp ứng đủ, nên các tế bào cơ thể sử dụng nguồn cơ chất là lipid. Tăng phân giải lipid tạo ra nhiều axit hữu cơ dẫn đến pH máu giảm.

Tính số kiểu gen và số kiểu giao phối tối đa trong quần thể [phần 1]

Khi biết số alen của mỗi gen và vị trí của các gen trên NST ta có thể tính được số kiểu gen đồng hợp, dị hợp và số kiểu gen tối đa của các gen đã cho cũng như số kiểu giao phối trong quần thể.
Ở phần 1 ta chỉ xét trường hợp một gen có n alen nằm trên nhiễm sắc thể (NST) thường.

A. Công thức để giải bài tập sinh

Ở một loài có bộ NST lưỡng bội, xét một gen có n alen nằm trên NST thường thì trong quần thể
- Có tối đa: $\frac{n(n+1)}{2}$ .kiểu gen trong đó
+ n kiểu gen đồng hợp.
+ $\frac{n(n-1)}{2}$kiểu gen dị hợp.
- Số kiểu giao phối có thể có về quần thể đó là ${{\left( \frac{n(n+1)}{2} \right)}^{2}}$(số kiểu gen ở giới đực nhân với số kiểu gen ở giới cái).

B. Bài tập sinh học áp dụng

Bài tập 1. Ở người, gen quy định nhóm máu gồm 3 alen nằm trên NST thường. Trong quần thể người tối đa số kiểu gen quy định nhóm máu là bao nhiêu?
* Ta có: n=3 => thay vào công thức $\frac{n(n+1)}{2}$= $\frac{3(3+1)}{2}=6$
Bài tập 2. Ở một loài động vật có bộ NST lưỡng bội, màu sắc cánh do một gen gồm 4 alen nằm trên NST thường quy định. Trong quần thể có bao nhiêu kiểu giao phối về gen này?
Hướng dẫn giải:
Ta có: n=4 => thay vào công thức ${{\left( \frac{n(n+1)}{2} \right)}^{2}}$=${{\left( \frac{4(4+1)}{2} \right)}^{2}}=100$.
Bài tập 3. Ở một loài thực vật, màu sắc hoa do một gen 4 alen nằm trên NST thường quy định; các alen quan hệ trội – lặn hoàn toàn. Trong quần thể có thể có bao nhiêu kiểu giao phấn về kiểu gen này để đời con chỉ xuất hiện 1 loại kiểu gen?
Hướng dẫn giải:
Đời con chỉ xuất hiện 1 loại kiểu gen khi mỗi bên P chỉ tạo ra 1 loại giao tử hay nói cách khác hai bên P đều có kiểu gen đồng hợp.
Xét gen quy định màu sắc hoa có 4 alen thì số kiểu gen đồng hợp tối đa có thể có là 4. Vậy số kiểu giao phấp mà đời con chỉ xuất hiện 1 loại kiểu gen là 4x4=16.
Bài tập 4. Ở một loài có bộ NST lưỡng bội, xét một gen có 5 alen nằm trên NST thường; các alen có quan hệ trội – lặn hoàn toàn. Trong quần thể có thể có bao nhiêu kiểu tự phối về gen này để đời con xuất hiện hơn một loại kiểu gen?
Cơ thể tự phối mà đời con xuất hiện hơn 1 loại kiểu gen khi cơ thể mang kiểu gen dị hợp.
Xét gen có 5 alen nằm trên NST thường thì số kiểu gen dị hợp có thể có về gen này là 10. Vậy số kiểu tự phối về gen này để đời con xuất hiện hơn 1 loại kiểu gen là 10.
Bài tập 5. Ở một loài có bộ NST lưỡng bội, xét một gen có 5 alen nằm trên NST thường; các gen có quan hệ trội – lặn hoàn toàn. Trong quần thể có thể có bao nhiêu kiểu giao phối về gen này ở đời con xuất hiện hơn 1 loại kiểu gen?
Đáp án: 200
Bài tập 6. Trong một quần thể ngẫu phối, xét một gen có 4 alen nằm trên NST thường. Số kiểu giao phối giữa các cá thể thuần chủng khác nhau có thể có trong quần thể là bao nhiêu?
Đáp án: 12
Bài tập 7. Ở ong mật, xét tính trạng màu mắt do 3 alen quy định nằm trên NST thường. Số kiểu gen tối đa về tính trạng màu mắt trong quần thể ong mật là bao nhiêu?
Đáp án: 9

Nhận xét

  1. Dạ thầy cho em hỏi bt6 sao lại ra 12 ạ? 2 bên cho 4 kg đh thì là 4x4=16 chứ ạ. Em cảm ơn thầy

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Em đọc lại đề xem có phát hiện thêm gì không nha

      Xóa
    2. Bài này theo em thì "giao phối giữa các cá thể thuần chủng khác nhau" nên phải trừ đi 4 kiểu giao phối chẳng hạn như A1A1A1A1 x A1A1A1A1 đúng không ạ?
      Nhưng em không hiểu bài 5 với bài 7 sao lại ra đáp án thế. Thầy giải đáp được không ạ?

      Xóa
  2. Trả lời
    1. Với ong ở giới đực thì chỉ có n nst đơn thôi nên riêng ở giới đực có 3 kiểu gen mà mỗi gen chỉ có 1 alen vì có n nst đơn thôi mà ở giới cái thì như bình thường có 2n nst nên có 6 kiểu gen vậy tổng là 9

      Xóa
    2. Ông đực có n nst đơn thôi nên riêng ở ông đực có 3 kiểu gen mà mỗi gen chỉ có 1 alen còn ở ông thợ và chúa thì vẫn như bình thường có 6 kiểu gen nên tổng là 9

      Xóa
  3. Trả lời
    1. Bài số 7 là trường hợp đặc biệt vì ở ong đực chỉ có bộ NST đơn bội n thôi nhé!

      Xóa
  4. Những ví dụ thầy đưa ra rất hay ạ! ^^

    Trả lờiXóa
  5. rất mong thầy sẽ đưa thêm nhiều ví dụ hay như thế này nữa ạ.

    Trả lờiXóa
  6. làm giống như bài 4 ạ.
    Số kiểu giao phối là 10^2

    Trả lờiXóa
  7. Tiếp bài 5.
    Tổng kiểu GP = 15*15 = 225.
    Để đời con có 1 KG thì bố mẹ phải có KG thuần chủng.
    => GP = 5*5 = 25.
    Số kiểu GP cho đời con hơn 1 KG là: 200.

    Trả lờiXóa
  8. bài 6 . có phải là trừ đi 4 kiểu giao phối có kiểu gen đồng hợp giống nhau không thầy ?

    Trả lờiXóa
  9. thầy ơi cho em hỏi :
    một loài thực vật có bộ nst 2n=6. trên mỗi cặp nst, xét một gen có 2alen. do đột biến, trong loài đã xuất hiện ba dạng thể ba tương ứng với các cặp nst. theo lí thuyết, các thể ba này có tối đa bao nhiêu loại kiểu gen về các gen đang xét ạ?

    Trả lờiXóa
  10. Ở bài tập 2 s mình không trừ đi số trường hợp bị trùng ạ phải là: (4x5:2)=10 số kg tối đa ở mỗi loại
    Suy ra số kiểu giao phối =10^2-10C2=55

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chào em! Có lẽ em hiểu sai về số kiểu giao phối ở dạng bài tập trên. Trong trương hợp giao phối có tính đến vai trò của con đực và con cái ví dụ: con đực Aa x con cái aa và con đực aa x con cái Aa là hai kiểu giao phối em nhé.

      Xóa
  11. bài 5 tính sao ra được 200 vậy thầy ?e tính ra 225 ạ

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Em trình bày cách giải để ra kết quả 225. Mình xem va góp ý cho nhe.

      Xóa
  12. Trả lời
    1. In ra để dành học em: Bấm tổ hợp phím CtrL + P => Chọn máy in và in ra giấy hoặc file PDF đều được.

      Xóa
  13. Thầy giúp em bài này với ạ
    Một loài thực vật có bộ nhiễm sắc thể 2n = 6. Trên mỗi cặp nhiễm sắc thể, xét một gen có
    hai alen. Do đột biến, trong loài đã xuất hiện 3 dạng thể ba tương ứng với các cặp nhiễm sắc thể.
    Theo lí thuyết, các thể ba này có tối đa bao nhiêu loại kiểu gen về các gen đang xét?

    Trả lờiXóa
  14. ai giúp mình bài này với ạ:
    ở 1 loài lưỡng bội xét 2gen :gen thứ 1 có 3 alen, gen thứ 2 có 4 alen. quần thể ngẫu phối có bao nhiêu cặp gen dị hợp về 2 cặp gen trên

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Em xem hết các phần trong seri chưa? Nếu chưa thì hãy đọc hết sẽ có câu trả lời nhé!

      Xóa
  15. thế nếu gen nằm trên NST giới tính thì sao ạ

    Trả lờiXóa
  16. bài 4 em tính ra 100 á thầy.... em biện luận để đời con xuất hiện hơn 1 kg thì p phải dị hợp
    khi đó số kiểu tự phối của p là 5*(5-1)/2 * 5(5-1)/2 = 100 ạ

    Trả lờiXóa
  17. Em thấy bài 4 kq phải là 100 chứ ạ. Mới cả vào 4 và 5 giống nhau hệt mà tại sao đáp án lại khác ạ ???

    Trả lờiXóa

Đăng nhận xét

Cảm ơn bạn đã phản hồi, chúc quý độc giả sức khỏe và thành đạt!

ĐỀ XUẤT RIÊNG CHO BẠN

Tính số nhiễm sắc thể, số crômatit và số tâm động qua các kì của nguyên phân và giảm phân

Loài ong mật có bộ NST lưỡng bội 2n=32. Hợp tử của loài trải qua nguyên phân. Hãy cho biết có bao nhiêu NST, crômatit, tâm động có trong một tế bào qua mỗi kì của quá trình nguyên phân? Để giải bài tập sinh học trên trước hết các bạn cần nhớ một số vấn đề sau: NST nhân đôi ở kì trung gian (pha S) trở thành NST kép, tồn tài trong tế bào đến cuối kì giữa. Vào kì sau, NST kép bị chẻ dọc tại tâm động, tách thành 2 NST đơn, phân li đồng đều về 2 cực tế bào. Crômatit chi tồn tại ở NST kép, mỗi NST kép có 2 crômatit. Mỗi NST dù ở thể đơn hay kép đều mang một tâm động. Vậy có bao nhiêu NST trong tế bào thì sẽ có bấy nhiêu tâm động. Do vậy, gọi 2n là bộ NST lưỡng bội của loài, số NST, số crômatit, số tâm động có trong một tế bào qua mỗi kì quá trình nguyên phân như bảng sau: Kì trung gian Kì đầu Kì giữa Kì sau Kì cuối Số NST đơn 0 0 0 4n 2n Sô NST kép 2n 2n 2n 0 0 Số crômatit 4n 4n 4n 0 0 Số tâm động 2n 2n 2n 4n 2n T

Chu kỳ tế bào, quá trình nguyên phân và giảm phân

Trong chương trình sinh học lớp 10 thì nội dung về chu kỳ tế bào, nguyên phân và giảm phân các em cần học kỹ và làm bài tập liên quan. Đây là kiến thức hết sức quan trọng để có thể học tiếp những kiến thức liên quan ở lớp tiếp tiếp theo. Cơ chế nguyên phân Cơ chế giảm phân Kiến thức các em đọc ở sách giáo khoa sinh học lớp 10, ở phần này tác giả chỉ trích một số câu hỏi thường gặp trong nội dung chuyên đề chu kỳ tế bào, quá trình nguyên phân và giảm phân. Câu 1. Trình bày khái niệm và nêu những giai đoạn của chu kì tế bào? – Chu kì tế bào là khoảng thời gian giữa 2 lần phân bào liên tiếp. Một chu kì tế bào bao gồm kì trung gian và quá trình nguyên phân. Kì trung gian gồm ba pha theo thứ tự là G1 , S, G2, trong đó pha G1 là thời kì sinh trưởng chủ yếu của tế bào; pha S diễn ra sự nhân đôi của ADN và nhiễm sắc thể. Kết thúc pha S, tế bào sẽ chuyển sang pha G2, lúc này tế bào sẽ tổng hợp tất cả những gì còn lại cần cho quá trình phân bào. Nguyên phân diễn ra ngay sau pha G2

Tính số loại và tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình ở đời con

Vận dụng toán xác suất để giải nhanh các bài tập sinh học phần quy luật phân li độc lập như: xác định số loại kiểu gen, kiểu hình ở đời con hay tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình ở đời con trong các phép lai khi biết kiểu gen của bố mẹ mà không cần viết sơ đồ lai. Theo quy luật phân li độc lập ta hiểu rằng: một phép lai có n cặp tính trạng, thực chất là n phép lai một cặp tính trạng. Như vậy khi đề bài cho biết kiểu gen có bố mẹ và tuân theo quy luật phân li độc lập thì ta chỉ cần dung toán xác suất để xác định nhanh số loại cũng như tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình ở đời con theo quy tắc sau: Tỉ lệ KG khi xét chung nhiều cặp gen bằng các tỉ lệ KG riêng rẽ của mỗi cặp tính trạng nhân với nhau. Số KH khi xét chung nhiều cặp tính trạng bằng số KH riêng của mỗi cặp tính trạng nhân với nhau. Ví dụ:  Cho biết A - hạt vàng : a- hạt xanh; B- hạt trơn : b - hạt nhăn; D - thân cao : d- thân thấp. Tính trạng trội là trội hoàn toàn. Phép lai P: AabbDd x AaBbdd  sẽ cho số loại và tỉ lệ kiểu g