Tìm xác suất xuất hiện số alen trội, lặn ở thế hệ con trong phép lai thuộc quy luật di truyền phân li độc lập là dạng bài tập sinh học khó. Nếu chúng ta dùng phương pháp chia riêng từng cặp gen để tính sau đó gộp lại thì tốn khá nhiều thời gian mà dễ nhầm lẫn. Vì vậy hôm tôi cố gắng tìm công thức chung áp dụng cho mọi trường hợp của đề bài một cách nhanh chóng.
Ở dưới tôi đã đưa ra công thức chung (sẽ chứng minh công thức trong một chuyên đề khác để các bạn cần tìm hiểu chuyên sâu) có kèm theo 2 ví dụ điển hình. Sau khi hiểu công thức các bạn vận dụng để làm 5 bài tập vận dụng có đáp án kèm theo. Các bạn cần trao đổi thêm vui lòng phản hồi (comment) ở cuối bài viết.
A. Phương pháp chung:
Ở phép lai mà tổng số cặp gen dị hợp của bố và mẹ là n, thì ở đời con loại cá thể có k alen trội chiếm tỉ lệ $\frac{C_{n}^{k-m}}{2^n}$. Trong đó m là số cặp gen đồng hợp trội ở cả bố và mẹ.
Ví dụ 1: Ở phép lai AaBbdd x AabbDd, loại cá thể 2 alen trội chiếm tỉ lệ $\frac{C_{4}^{2}}{2^4}=\frac{3}{8}$ (vì cả bố và mẹ có n=4 cặp gen dị hợp và không có cặp gen đồng hợp trội m=0).
Ví dụ 2: Ở phép lai AaBbDD x AabbDD, loại cá thể có 5 alen trội ở đời con chiếm tỉ lệ $\frac{C_{3}^{3}}{2^{3}}=\frac{1}{8}$(vì cả bố và mẹ có n=3 và có 2 cặp gen đồng hợp trội m=2)
B. Bài tập áp dụng:
1. Ở phép lai AaBbDd x AaBbDd thu được $F_1$. Lấy ngẫu nhiên 2 cá thể $F_1$. Xác suất để thu được 2 cá thể mà mỗi cá thể đều có 3 alen trội và 3 alen lặn là bao nhiêu?
ĐS: $( \frac{5}{16})^{2}$
2. Ở phép lai AaBddEE x AaBbDdee thu được $F_1$, lấy ngẫu nhiên 3 cá thể $F_1$. Xác suất thu được 3 cá thể mà mỗi cá thể đều có 3 alen lặn và 5 alen trội là bao nhiêu?
ĐS: $( \frac{5}{32})^{3}$.
3. Ở phép lai AaBBddEE x AaBbDdEE thu được $F_1$. Lấy ngẫu nhiên 3 cá thể $F_1$. Xác suất để trong 3 cá thể đã lấy chỉ đúng 1 cá thể có 5 alen trội là bao nhiêu?
ĐS: $C_{3}^{2}.\frac{3}{8}.( \frac{5}{8})^{2}= \frac{225}{512}=0,44$
4. Ở phép lai AaBbDd x AaBbDd thu được $F_1$. Lấy ngẫu nhiên 2 cá thẻ $F_1$. Xác suất để thu được 2 cá thể mà mà mỗi cá thể đều có 5 alen lặn là bao nhiêu?
ĐS: $\frac{9}{1024}$
5. Ở phép lai AabbDdEe x AaBbDdee thu được $F_1$. Lấy ngẫu nhiên 3 cá thể $F_1$. Xác suất để trong 3 cá thể đã lấy có đúng 1 cá thể có 4 alen trội là bao nhiêu?
ĐS: 0,41
- Trắc nghiệm bài tập tìm xác suất xuất hiện số alen trội, lặn ở đời con.

câu 3 bài tập ứng dụng không hiểu
Đã chỉnh lại em nhé. Dấu nhân mà ra dấu bằng "=".
cau 3 la sao ay ạ sao lai nhân 3/8 roi (5/8)bình e kg hieu
hay
có thể giải chi tiết câu 3 ra được không ạ
Minh nghi cau 3 lam nhu sau: Dau tien tinh' so' truong hop hay so' bien' co' co' the xay ra. Sau la tinh' den' XS chi xuat hien 1 ca' the mang 5 alen troi la 3/8, con 2 ca' the con lai se co' XS la (1-3/8)^2. Minh nghi vay!.
Thank thầy nhiều ạ ^_^
Mọi người giúp với ạ!
Cho bố mẹ có kiểu gen AaBb × AaBb.
Lấy F1 lai với AaBb.
Tính xác suất F2 có kiểu gen AaBb.
Biết rằng mỗi cá thể sau 1 thế hệ sinh ra 2 cá thể con.
thầy chứng minh công thức ở đâu vậy...
công thức của thầy rất hay.em cảm ơn ạ
Thầy ghi cách làm câu 4 cho em được k ạ. Em tính k ra
AaBbDdeeHh × AaBbddEeHh. Tính tỷ lệ đời con có 2 tính trạng trội. Giúp e với
Em tách phép lai trên (5 cặp tính trạng) thành 5 phép lai một cặp tính trạng như sau:
1. Aa x Aa
2. Bb x Bb
3. Dd x dd
4. ee x Ee
5. Hh x Hh
Bây giờ em tính tỉ lệ kiểu hình của từng phép lai ở trên ở đời F1. Sau đó chia thành các trường hợp có 2 tính trạng trội (3 tính trạng lặn), tính kết quả cho từng trường hợp và cuối cùng là cộng tất cả các trường hợp lại sẽ được kết quả cần tìm.
AaBbDdeeHh× AaBbddEeHh. Tính tỉ lệ kiểu hình đời con mang 2 tính trạng trội.
Đã có chuyên đề chứng minh công thức trên chưa T?
Cái chỗ C^24 LÀM SAO ĐỂ BIẾT KẾT QUẢ Ạ
Bấm máy tính cho nhanh em!
dạ cho em hỏi là bấm máy như thế nào ạ?
cùng câu hỏi :((
Thầy ơi 3 alen lặn tính tg tự 3 alen trội ạ?
Ở câu 3 sao lại là tổ hợp chập 2 của 3 ạ. Lấy 1 cá thể thì là tổ hợp chập 1 của 3 phải không ạ
Đọc lại công thức và xem lại 2 ví dụ để hiểu công thức và áp dụng nhé!
Thầy ơi em chậm hiểu quá thầy :(((
Ngay câu áp dụng 1 đã ko biết làm.
Công thức thầy cho là tính k alen trội, trong câu hỏi áp dụng 1 lại hỏi thêm alen lặn thì phải làm sao ạ ?
P :AaBbDd×AaBbDd,xác định tỉ lệ kiểu hình có 2 tính trạng trội, 1 tính trạng lặn ở F1 chiếm tỉ lệ?
Thầy ơi giúp em với. Câu hỏi như này có áp dụng được công thức trên không thầy. Em áp vào ra 15/64 mà đáp án cô em ra lại là 27/64 :((((
Bài này tính số alen trôi và alen lặn trong kiểu gen. Có thể em đã hiểu nhầm yêu cầu đề bài => nhầm dạng.
Bài của em ở trên có kết quả là 27/64. CỤ thể như sau:
Trước hết em tách 1 phép lai 3 cặp gen PLĐL thành 3 phép lai 1 cặp gen
+ PL1: Aa x Aa => F1: 3/4 Trội : 1/4 lặn
+ PL2: Bb x Bb => F1: 3/4 Trội : 1/4 lặn
+ PL3: Dd x Dd => F1: 3/4 Trội : 1/4 lặn
Theo đề bài yêu cầu F1 có 2 tính trạng trội và 1 lặn
=> có 3 trường hợp như sau:
+ TH1: TTL = 3/4.3/4.1/4 = 9/54
+ TH2: TLT = 9/64.
+ TH3: LTT = 9/64
Vậy chung cho 3 trường hợp = 27/64.
Sao câu 1 ra đc 5/16 đấy ạ
Tính tỉ lệ alen lặn thì đổi m(đồng hợp trội) thành đồng hợp lặn hả thầy, e cảm ơn
Thầy ơi, sao câu 1 con ra 5/16 ạ. Còn của thầy lại có bình . câu 1 của con là : 6C3/2^6= 5/16