DNA VÀ CƠ CHẾ TÁl BẢN DNA YÊU CẦU CẦN ĐẠT Dựa vào cấu trúc hoá học của phân tử DNA, trình bày được chức năng của DNA. Nêu được ý nghĩa của các kết cặp đặc hiệu A-T và G-C. Phân tích được cơ chế tái bản của DNA là một quá trình tự sao thông tin di truyền từ tế bào mẹ sang tế bào con hay từ thế hệ này sang thế hệ sau. Một phân tử hữu cơ cần phải có các đặc điểm cấu trúc như thế nào để có thể đảm nhận chức năng của một vật chất di truyền? I. CHỨC NĂNG CỦA DNA DNA có chức năng mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền. Thông tin di truyền dưới dạng trình tự các nucleotide trong các phân tử DNA là đủ lớn và đa dạng nên bộ máy phân tử của tế có thể tạo ra mọi đặc điểm của tế bào và cơ thể sinh vật. Không những chứa được nhiều thông tin, DNA còn có khả năng tái bản chính xác, nhờ vậy thông tin di truyền của tế bào được truyền đạt gần như nguyên vẹn qua các thế hệ tế bào và cơ thể. Hình 1.1 cho thấy, đặc điểm cấu trúc của DNA phù hợp với chức năng n
Khi biết toàn bộ hệ gen người và nhiều sinh vật nhân thực khác, việc so sánh tổng số các loại prôtêin với tổng số gen thì số prôtêin nhiều hơn gấp nhiều lần. Điều đó cho thấy một gen có thể tạo ra nhiều hơn một loại prôtêin. Việc cắt bỏ intron và nối các exon theo các kiểu khác nhau là cơ chế chủ yếu tạo ra các mARN khác nhau, từ một gen có nhiều đoạn tương tự, nên coi một dòng mARN biến dạng. Sự dịch mã các mARN này tạo ra một dòng các prôtêin biến dạng.
Giải thích:
- striated muscle mRNA - mARN cơ vân
- smooth muscle mRNA - mARN cơ trơn
- fibroblast mRNA - mARN nguyên bào sợi
- brain mRNA - mARN não.
Ví dụ điển hình sau đây minh họa rõ về cơ chế đó, Alpha-tropomyosin là prôtêin điều hòa sự co trong các tế bào cơ ở chuột. Bản phiên mã sơ cấp có thể cắt các intron nối các exon hình thành dòng các mARN khác nhau tùy loại tế bào (như hình ở trên). Một số đặc tính kết nối là đặc trưng cho một số kiểu tế bào nhất định. Ví dụ alpha-tropomysin tạo ra trong cơ vân khác với nó được sản sinh bởi cùng một gen trong tế bào cơ trơn hay tế bào não.
Trong nhiều trường hợp, tế bào điều hòa sao cho các dạng khác nhau của prôtêin được tạo ra đúng vào những thời điểm khác nhau và ở các mô khác nhau.
Nhận xét
Đăng nhận xét
Cảm ơn bạn đã phản hồi, chúc quý độc giả sức khỏe và thành đạt!